Jurisprudentie

Afd. bestuursrechtspraak Raad van State 12 oktober 2005

Vanaf openbare weg slechts gedeeltelijk zichtbare boom kan beeldbepalend zijn.

Vindplaats
www.raadvanstate.nl, ABRvS 12 oktober 2005, 200500167/1

Regelingen
Artikel 4.5.2 en 4.5.4 APV Hilversum

Casus
Het gemeentebestuur weigert een kapvergunning voor een den in een achtertuin van een woning. De rechtbank vernietigt het besluit, waarna de gemeente hoger beroep instelt.

Rechtsvraag
Kan de gemeente een kapvergunning weigeren voor een boom die in een achtertuin staat en hierdoor minder zichtbaar is?

Uitspraak
De gemeente hanteert een bestuurspraktijk voor kapvergunningen die gericht is op het behoud van beeldbepalende bomen. Per geval wordt een belangenafweging gemaakt.
De gemeente meent dat de den die de betrokkene wil rooien beeldbepalend is, een bijdrage levert aan het dorps-/stadsschoon en een goede toekomstverwachting heeft. De aanvraag is beoordeeld aan de hand van een criteria die zijn beschreven in de gemeentelijke folder "Zorg voor bomen". Hierin staat dat ook bomen beeldbepalend kunnen zijn indien zij niet of slechts gedeeltelijk vanaf de openbare weg zichtbaar zijn. De vergunning kon daarom in redelijkheid geweigerd worden.

Commentaar auteur
Er zijn in deze twee zaken verschillende wegen bewandeld om het verwijderen van bomen te reguleren. De ene gemeente kiest het generieke spoor van individuele beoordeling gebaseerd op een deskundigenadvies (dit a.d.h.v. criteria zoals geformuleerd in een publieksbrochure), de andere verankert waardevolle of beeldbepalende bomen in bestemmingsplannen. De laatste methode is zonder meer arbeidsintensief (veel onderzoek nodig voor bestemmingsplannen), tijdrovend en inflexibel, maar zonder meer robuust. Zij geeft ook belanghebbenden de beste rechtsbescherming.

Uit de jurisprudentie blijkt dat de beoordeling voor het al dan niet verlenen van een kapvergunning met name moet gebeuren aan de hand van de gezondheidstoestand van de boom (het gezond zijn van een boom is geen aanvaarde weigeringsgrond), de (potentiële) hinder en schade aan een woning als gevolg van wortelgroei of vallende takken, vermindering van lichttoetreding, de waarde van een boom voor landschap, natuur, dorp of stad (bijvoorkeur vastgelegd in een bestemmingsplan), en een eventueel reeds verleende bouwvergunning of aanlegvergunning.

Aanvullend commentaar werkgroep
De werkgroep vraagt zich af of de folder “Zorg voor bomen” als beleid in de zin van de Awb moet worden beschouwd. Voor deze vraag is van belang wie de folder heeft vastgesteld en op welke wijze de folder gepubliceerd is. Indien geen sprake is van beleid in de zin van de Awb, kan er via de algemene beginselen van behoorlijk bestuur toch binding zijn, maar dan is de mate van binding uiteraard zwakker.